W hołdzie Bohaterom Niepodległej

Wojewoda Kujawsko-Pomorski od 2017 roku uczestniczy w realizacji Programu Wieloletniego „Niepodległa”. W tym roku planowane jest szczególne upamiętnienie żołnierzy Armii Krajowej.

W latach 2017-2020 Wojewoda Kujawsko-Pomorski pozyskał ponad 450 tys. złotych na realizację projektów własnych w ramach PW „Niepodległa”. Były to między innymi: ogólnopolski konkurs na plakat patriotyczny (2017 r.); organizacja „Pikników Niepodległości”, Wojewódzki Konkurs Historyczny „Przystanek Niepodległa”, organizacja akcji sadzenia „Drzew Niepodległości” w całym regionie, współfinansowanie koncertu Rafała Blechacza w Filharmonii Pomorskiej i premiery opery „Awantura w Recco” w Operze Nova (2018); znakowanie tabliczkami powstańczymi grobów wojennych powstańców wielkopolskich (2019); znakowanie grobów weteranów Powstania Wielkopolskiego i wojny polsko-bolszewickiej, film dokumentalny o wojnie polsko-bolszewickiej na Kujawach i Pomorzu (2020).

Wiele działań – jeden cel

Głównym celem projektu było wyprodukowanie telewizyjnego filmu dokumentalnego o udziale mieszkańców dzisiejszego województwa kujawsko-pomorskiego w wojnie polsko-bolszewickiej pt. „Bohaterowie niepodległości”. Wojewoda Kujawsko-Pomorski jako inicjator projektu zawarł stosowne porozumienia z Telewizją Polską Oddział w Bydgoszczy, Instytutem Pamięci Narodowej Delegatura w Bydgoszczy oraz Biurem Programu Niepodległa. Przy udziale partnerów projektu powstał scenariusz filmu, który został zrealizowany przez Telewizję Polską Oddział w Bydgoszczy. Film miał premierę telewizyjną 29 grudnia 2020 roku, został również opublikowany jako w Internecie na kanale VOD TVP i kanale YouTube Kujawsko-Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego.

Oprócz filmu został zrealizowany spot reklamowy jego dotyczący, przypominający o udziale mieszkańców Kujaw i Pomorza w wojnie polsko-bolszewickiej, który był emitowany w telewizji publicznej oraz w Internecie. Ponadto telewizja na zlecenie wojewody przygotowała materiał „making off” pokazujący jak powstawał film dokumentalny. Ten materiał również był emitowany w TVP oraz w Internecie.

Miejsca pamięci w regionie

Wojewoda Kujawsko-Pomorski ogłosił poprzez Internet i media regionalne apel do społeczeństwa o wskazywanie miejsc pochówku weteranów Powstania Wielkopolskiego oraz Wojny Polsko-Bolszewickiej na terenie województwa kujawsko-pomorskiego. Po upłynięciu wskazanego terminu (15 października 2020 r.) zespół Wojewody dokonał weryfikacji zgłoszeń i na tej podstawie stworzona została lista miejsc do upamiętnienia (około 80 miejsc). Każde z nich zostało oznaczone specjalną tabliczką (z napisami: „Powstaniec Wielopolski” z orłem powstańczym oraz „Uczestnik wojny polsko-bolszewickiej” z orłem wzór 1919 na biało-czerwonym polu). Tabliczki zostały umieszczone przy miejscach pochówków z udziałem rodzin weteranów, w asyście drużyn harcerskich ZHP i ZHR. Każde takie wydarzenie zostało udokumentowane fotograficznie.

Akcja znakowania grobów weteranów, podobnie jak wcześniejsze inicjatywy, spotkała się z ogromnym odzewem społeczeństwa. Do chwili obecnej w całym województwie, ale też poza jego granicami zostało w ten sposób upamiętnionych kilkaset miejsc pochówku uczestników Powstania Wielkopolskiego i Wojny Polsko-Bolszewickiej.

W tym roku również planowana jest podobna kampania, tym razem mająca na celu upamiętnienie żołnierzy Armii Krajowej, których groby rozsiane są na terenie województwa kujawsko-pomorskiego. Wojewoda Kujawsko-Pomorski w ramach Programu „Niepodległa” złożył już stosowny wniosek o finansowanie.

– Zależy nam na tym, aby każdy żołnierz Armii Krajowej, którego miejsce pochówku znajduje się w naszym województwie, został uhonorowany specjalną tabliczką z symbolem AK i stosownym napisem. Do udziału w naszym przedsięwzięciu zaprosiliśmy partnerów, w tym Światowy Związek Żołnierzy AK, Fundację Generał Elżbiety Zawackiej, Instytut Pamięci Narodowej, Związek Harcerstwa Polskiego i Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej oraz Wojska Obrony Terytorialnej. Każdorazowo ceremonia oznaczenia grobu będzie miała podniosłą, uroczystą oprawę. Na to zasługują nasi bohaterowie – podkreśla wojewoda Mikołaj Bogdanowicz.

W kampanię jako partnerzy zgodziły się zaangażować: Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku oraz Biuro Programu „Niepodległa”. Wkrótce rozpocznie się nabór zgłoszeń od rodzin AK-owców. Na tej podstawie powstanie lista miejsc pochówku, które będą podlegać oznakowaniu.

Wspólne świętowanie niepodległości

Program Wieloletni „Niepodległa” został przyjęty przez Radę Ministrów 24 maja 2017 roku. Rząd RP zaakceptował założenia i przekazał do realizacji program działań, które mają zachęcić Polaków do zaangażowania się w obchody stulecia odzyskania niepodległości.

Nadzór nad realizacją programu „Niepodległa” sprawuje Pełnomocnik Rządu do spraw obchodów Stulecia Odzyskania Niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, minister Jarosław Sellin, sekretarz stanu w MKiDN. Bieżącą koordynacją obchodów oraz nadzorem nad częścią programów dotacyjnych włączających Polaków w świętowanie, zajmie się Biuro Programu „Niepodległa” (BPN).

Program „Niepodległa” bierze pod uwagę fakt, że proces odzyskiwania niepodległości obejmował różne doświadczenia regionów Polski oraz przywódców wywodzących się z wielu tradycji ideowych. Spajało ich wspólne pragnienie odzyskania niepodległego państwa polskiego. Dziś zasługują oni na należyte upamiętnienie, a ich dzieło i wysiłek pozostają inspiracją dla następnych pokoleń.

Jak podkreśla minister Jarosław Sellin, odzyskanie przez Polskę niepodległości w 1918 roku było jednym z najważniejszych wydarzeń w naszej historii i dziś powinno być dla nas okazją do radości i celebrowania wspólnoty. Głównym założeniem programu jest uczestniczenie obywateli w ciekawych przedsięwzięciach kulturalnych, umożliwienie stworzenie własnych form uświetniania rocznicy i promocję polskiej państwowości na całym świecie.